شمارش کپک به روش هاوارد

کنترل کیفیت در مواد غذایی که صنعتی تولید شده اند، بسیار مهم است. خرید کوره ازمایشگاهی انواع مواد غذایی پیش از خروج از کارخانه باید از نظر شیمیایی و میکروبی با استفاده از تجهیزات تخصصی آزمایشگاه های صنایع غذایی مطابق استانداردها مورد آزمایش قرار گیرند. یکی از آزمایش های بسیار مهم میکروبی در صنایع غذایی شمارش کپک و مخمر است. آزمون هاوارد یا Howard Mold Count Test (HMC) متد ویژه ای برای اندازه گیری کلنی های کپک در رب گوجه فرنگی است که در تمام آزمایشگاه های کارخانه های تولید رب و آزمایشگاه های همکار انجام می شود. تجهیزات مورد نیاز برای اجام تست هاوارد و روش آزمون موضوع اصلی بحث این مقاله است.

آزمون هاوارد رب گوجه فرنگی

رب یا پوره گوجه فرنگی یه فراورده غذایی پرمصرف در سراسر دنیا با انواع سلیقه های غذایی است. این چاشنی غذایی محیطی بسیار مناسب برای رشد میکروارگانیسم ها به حساب می آید. گروهی از کپک ها و مخمرها از رب به عنوان بستر رشد و ماده غذایی خود استفاده می کند. همچنین برخی از این میکروارگانیسم ها در اثر مصرف مواد غذایی رب گوجه فرنگی و تخمیر آن، محصولات جانبی مانند برخی الکل ها و سمومی را تولید می کنند که برای بدن انسان خطرآفرین است و باث ایجاد مسمومیت های غذایی می شوند.

آزمون شمارش کپک هاوارد یک روش کمی است. این روش برای تعیین غلظت کپک در یک نمونه غذایی انجام می شود. ریسه های کپک با این روش در رب گوجه فرنگی قابل مشاهده و اندازه گیری است. بنابراین با استفاده از نتایج آزمون هاوارد اطلاعات ارزشمندی در مورد کیفیت میکروبیولوژیکی  رب به دست می آید. برای اطمینان از تازگی و ماندگاری رب گوجه فرنگی، انجام تست شمارش کپک هاوارد (HMC) ضروری است.

تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز انجام آزمون هاوارد برای رب و سس کوجه فرنگی

همان طور که گفتیم آزمون هاوارد شامل شمارش ریسه های کپک در فرآورده های گوجه فرنگی مانند رب ، پوره و سس گوجه فرنگی است. تجهیزات مورد نیاز برای انجام این تست بسیار ساده اند و در همه آزمایشگاه های کنترل کیفیت صنایع غذایی باید وجود داشته باشند. لیست این تجهیزات و دستگاه ها را در ادامه مشاهده می کنید.

• هود میکروبی
• سانتریفیوژ
• میکروسکوپ (با عدسی چشمی و شیئی با بزرگنمایی حداقل 10×)
• رفراکتومتر
• لام و لامل هاوارد (Howard Cell)
• دیونایزر آزمایشگاهی
• همزن مغناطیسی
• شیکر آزمایشگاهی
• میکروپیپت
• ترمومتر آزمایشگاهی

روش آماده سازی نمونه رب گوجه فرنگی برای تست هاوارد

مطابق استاندارد ملی به شماره 3767 برای آماده سازی نمونه رب گوجه فرنگی جهت آزمون هاوارد مراحل زیر را باید انجام دهید.

• بشر و ظرفی که در آزمایش به آن ها نیاز دارید قبلا با استفاده از اتوکلاو ضدعفونی کنید تا در آزمایش خطا ایجاد نشود.
• در یک بشر مقدار مشخصی از رب گوجه فرنگی را بریزید.
• با استفاده از آب مقطر آزمایشگاهی نمونه را رقیق کنید.
• برای یکنواخت شدن نمونه رقیق شده از شیکر آزمایشگاهی یا همزن مغناطیسی استفاده کنید.
• نمونه باید تا جایی رقیق شود که در دمای 20 درجه سانتی گراد ضریب شکست 1.3448 تا 1.3454 و در دمای 25 درجه سانتی گراد 1.3442 تا 1.3448 را نشان دهد.
• برای اندازه گیری غلظت با ضریب شکست حتما از رفراکتومتر کالیبره شده استفاده کنید.

دستورالعمل آزمون هاورد رب گوجه فرنگی

• لام و لامل هاوارد را کاملا تمیز و ضدعفونی کنید.
• یک قطره از نمونه رقیق و آمده شده مرحله قبل را روی لام هاوراد قرار دهید. (می توانید از میکروپیپت، همزن شیشه ای، اسپاتول، پیپت پاستور و … استفاده کنید.)
• نمونه روی لام را تا جایی که ممکن از است به صورت یکنواخت پخش کنید.
• لامل را روی نمونه قرار دهید. هیچ حباب هوایی نباید دیده شود. توزیع نمونه باید یکسان و تا لبه لام باشد.
• چنانچه نمونه بطور يكنواخت پخش نشده يا بيش از مقدار لازم بوده و روي سطوح جانبي لام كشيده شود و يا حلقه‏هاي نيوتن ظاهر نگردند، لام و لامل را شسته، مجددا كار را تكرار نماييد.
• لام آماده را زیر میکروسکوپ قرار دهید و تنظیمات لازم را با استفاده از پیچ های تنظیم انجام دهید.
• باید 25 میدان مجزا با قطر 1.382 داشته باشید.
• هر 25 میدان را از نظر وجود ریسه های کپک بررسی کنید. میدان مثبت نشان دهنده وجود حداکثر 3 ريسه و يا يك ريسه همراه با شاخه‏هاي فرعي آن بيش از يك ششم قطر ميدان ديد باشد.
• سپس آزمون را با همین روش تکرار کنید.

• https://hakimazma.com/%d8%b3%da%a9%d9%88%d8%a8%d9%86%d8%af%db%8c-%d8%a2%d8%b2%d9%85%d8%a7%db%8c%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87%db%8c/

• اگر در تکرار آزمون اختلاف تعداد میدان های مثبت بیش از 3 تا باشد، از همین نمونه مجداد آزمون را تکرار کنید.
• پس از پایان درصد ریسه های کپک را محاسبه کنید. برای این کار تعداد میدان های مثبت را به تعداد کل میدان های بررسی شده تقسیم کنید. عدد به دست آمده را در صد ضرب نمایید. عدد به دست آماده را با استانداردهای ملی مقایسه کنید.